Czy seks pogarsza wyniki sportowe?

W sportowym świecie, zarówno tym zawodowym jak i amatorskim dość często można spotkać się ze stwierdzeniem, mówiącym jakoby wstrzemięźliwość od aktywności seksualnej przed imprezą sportową była czynnikiem wpływającym korzystnie na wyniki sportowe. Czy rzeczywiście tak jest?.

Od starożytności po Hollywood
Już przed naszą erą panowało przekonanie, że seks nie sprzyja wynikom sportowym. Istnieją zapiski dotyczące przygotowań do starożytnych igrzysk olimpijskich, w których czytam m.in., że atleci spożywali dużo dziczyzny, serów i zachowywali wstrzemięźliwość seksualną [1]. Współcześni sportowcy również często deklarują podobne praktyki i niekoniecznie mam tu na myśli sery czy dziczyznę. Muhammed Ali wspominał o 4 – 6 tygodniach absencji przed walką, podobnie Manny Pacquiao czy Larry Holmes oraz wielu innych utytułowanych zawodników. Trenerzy często dają takie zalecenia, argumentując to napięciem, a wręcz agresją, którą ma budzić absencja seksualna, którą następnie zawodnicy mają przenosić na grunt sportowej rywalizacji [2]. Podobne zalecenia pojawiają się nawet w amerykańskich produkcjach jak Rocky. „Kobiety osłabiają nogi” takie słowa wypowiada Mickey Goldmill czyli trener przyszłego mistrza. Choć to ostatnie jest filmową fikcją, pokazuje jak zakorzeniona w naszych głowach jest wiara w tego rodzaju praktyki.
Co mówi nauka?
Warto zaznaczyć, że większość dostępnych opracowań jest zwyczajnie niskiej jakości. Jednak anegdotyczne stwierdzenia przekazywane z ust do ust często nie mają wielkiego pokrycia w literaturze naukowej.
Levin i Vouyoukas w swoich pracach wykazują, że aktywność seksualna pozytywnie wpływa na samopoczucie i może nieść ze sobą pewne korzyści zdrowotne bez negatywnego wpływu na zdolności wysiłkowe (pozytywny lub brak). W badaniach w których porównywano osoby aktywne seksualnie z osobami które praktykowały abstynencję nie wykazano istotnych różnic w parametrach fizjologicznych takich jak tętno czy ciśnienie. Nie wykazano również znaczących różnic w sile kończyn górnych i dolnych czasie reakcji, poziomie testosteronu czy kortyzolu [3,4]. Swoją drogą to jeden z argumentów, który często pada z ust propagatorów wstrzemięźliwości. Zbliżenie seksualne ma obniżać poziom testosteronu. Opracowania w tej materii nie są jednoznaczne. Co ciekawe Dabbs i Mohammed donoszą o wzroście poziomu testosteronu po stosunku seksualnym i odwrotnym efekcie gdy do stosunku nie dochodzi. Dotyczyło to zarówno kobiet jak i mężczyzn [5]. W tym miejscy warto również obalić mit jakoby stosunek seksualny generował duży wydatek energetyczny co potencjalnie mogłoby przyczyniać się do pogorszenia zdolności wysiłkowych. Frappier i wsp. pokazuje, że średni wydatek energetyczny podczas zbliżenia wynosi u mężczyzn 4,2 kcal/minutę, a u kobiet 3,1 kcal/minutę. Należy podkreślić, że wcale nie musi oznaczać to, że kobiety są mniej aktywne podczas zbliżenia, a może wynikać np. z różnic w kompozycji ciała. Jeśli dodamy do tego średni czas trwania zbliżenia, okaże się, że wartości wcale nie są oszałamiające i wynoszą 101 kcal w przypadku mężczyzn i 69,1 kcal w przypadku kobiet. [2].
Warto pamiętać, że z psychologicznego punktu widzenia seks ma działanie relaksacyjne, co potencjalnie może złagodzić stres przed zawodami, a nawet korzystnie wpływać na kontrakcję w dyscyplinach w dyscyplinach, które szczególnie tego wymagają. Dodatkowo satysfakcja seksualna jest wiązana z poprawą jakości życia i mniejszym ryzykiem występowania depresji, choć to należałoby rozpatrywać w długofalowym ujęciu [4].
W ostatecznej odpowiedni na pytanie czy seks może niekorzystnie wpływać na wyniki sportowe z pewności może pomóc przegląd badań z 2016 roku [7]. Z ponad 500 znalezionych opracowań założone kryteria spełniało zaledwie 9. Znalazły się tu prace oceniające liczne parametry od siły przez wytrzymałość, po poziom testosteronu, kortyzolu czy glukozy. Wnioski z tego przeglądu są dość proste – aktywność seksualna nie wpływa negatywnie na zdolności wysiłkowe pod warunkiem, że zostanie zachowany odpowiedni przedział czasowy między zbliżeniem, a sportowymi zmaganiami, który powinien być nie krótszy niż 2 godziny. Co oznacza, że sugerowany przez trenerów przedział tygodnia, dwóch i więcej można wsadzić między bajki..
W świetle dostępnych opracowań, można wnioskować, że nie ma przeciwwskazań do aktywności seksualnej pod warunkiem, że nie jest prowadzona tuż przed zawodami i nie towarzyszą jej inne czynniki jak, krótszy sen czy używki takiej jak alkohol, nikotyna czy narkotyki. Ostatecznie należy również pamiętać, że przekonania kulturowe i religijne mogą wpływać na podejście do seksu i sportu i ograniczenia w tej sferze mogą odbijać się na wynikach sportowych.
PODSUMOWANIE:
– Zalecenia rezygnacji z aktywności seksualnej na kilka lub kilkanaście dni przed imprezą sportową nie mają pokrycia w literaturze.
– Zbliżenie seksualne nie wypływa negatywnie na zdolności wysiłkowe i parametry fizjologiczne organizmu pod warunkiem, że zostanie zachowany kilkugodzinny odstęp czasowy między aktywnością seksualną, a wydarzeniem sportowym.
– Przekonania kulturowe i religijne mogą wpływać na podejście do seksu i sportu. W tej materii należy pozostawić sportowcom odpowiednią swobodę.!

Referencje:

1. https://www.irishtimes.com/news/health/do-sex-and-sport-mix-1.729517

2. Oman R. F., Vesely S. K., Kegler M., McLeroy K., Aspy Cheryl, B. A. (2003). „Youth development approach to profiling sexual abstinence.” Am. J. Health Behav. 27, S80–S93

3. Levin R. J. (2007). „Sexual activity, health and well-being – the beneficial roles of coitus and masturbation.” Sex. Relation. Ther. 22, 135–148. 10.1080/14681990601149197

4. Vouyoukas E. (2011). „The Influence of Sexual Activity on Athletic Performance.” Doctoral thesis, Degree of Master Applied Science (Exercise Science) Concordia University-Montreal (Quebec) Canada.

5. Physiol Behav. 1992 Jul;52(1):195-7. „Male and female salivary testosterone concentrations before and after sexual activity.” Dabbs JM Jr1, Mohammed S.

6. PLoS One. 2013; 8(10): e79342. „Energy Expenditure during Sexual Activity in Young Healthy Couples.” Frappier J1, Toupin I, Levy JJ, Aubertin-Leheudre M, Karelis AD.

7. Front Physiol. 2016; 7: 246. doi:  10.3389/fphys.2016.00246. „Sexual Activity before Sports Competition: A Systematic Review.”  

8. Ann. Appl. Sport Sci 2017, 5(3): 5-12 „Sexual Activity before Competition and Athletic Performance: A Systematic Review.”